Στάδια Ανάπτυξης της Ομιλίας

 Η διαδικασία παραγωγής της ομιλίας ξεκινάει με τη γέννηση του παιδιού και ολοκληρώνεται περίπου στην ηλικία των 6 χρονών. Το παιδί με το που γεννηθεί, με το πρώτο του κλάμα, αρχίζει να παράγει ημι-φωνήεντα  /α/ και /ου/. 
 Έχει παρατηρηθεί ότι το κλάμα των  βρεφών που δεν παρουσιάζουν στην μετέπειτα ηλικία τους κάποια γλωσσική διαταραχή διαφέρει με αυτών των παιδιών που παρουσιάζουν γλωσσική διαταραχή.
 

0-6 μηνών 

   Το βρέφος σε αυτή την ηλικία παράγει ήχους που είτε δείχνουν ευχαρίστηση ή δυσαρέσκεια. Παράγει κυρίως ένρινες συλλαβές όπως ο, ου, αγκου, γκου. Στη συνέχεια καθώς μεγαλώνει κάνει ήχους με τα χείλη του και βγάζει "τσιρίδες".  Αναγνωρίζει οικίες φωνές, γελάει όταν του μιλάνε και στρέφει το κεφάλι του και τα μάτια του στην πηγή του ήχου. Μπορεί και εστιάζει την προσοχή του σε αντικείμενα ή εικόνες που του επιδεικνύουν. Στο τέλος του πρώτου εξαμήνου η ομιλία του αποτελείται από σύμφωνα και φωνήεντα. Παράγει αναδιπλασιασμένες συλλαβές στη σειρά όπως τα τα τα, μπα μπα μπα, μα μα μα, το λεγόμενο βάβισμα.

 7-12 μηνών

    Σε αυτούς τους μήνες το βρέφος καταλαβαίνει και ανταποκρίνεται στο όνομά του, ακούει και μιμείται περισσότερους  ήχους και καταλαβαίνει όταν κάποιος του λέει ναι ή όχι. Κατανοεί απλές οδηγίες για παράδειγμα " Πάρε το...", " Δώσε μου το...". Αρχίζει να χρησιμοποιεί μία ή περισσότερες λέξεις με νόημα και η ομιλία του αποτελείται από ουσιαστικά.

  

13-18 μηνών

   Το λεξιλόγιό του αποτελείται περίπου από 5 έως 20 λέξεις οι οποίες είναι κυρίως ουσιαστικά και ρήματα. Ηχολαλεί επαναλαμβάνοντας λέξεις ή φράσεις που ακούει. Σχηματίζει απλές προτάσεις με δύο ή τρεις λέξεις και κατανοεί απλές ερωτήσεις όπως "Που είναι η μύτη σου;". Σε αυτή την ηλικία μπορεί και ακολουθεί απλές εντολές.

19-24 μηνών

 Στους μήνες αυτούς το παιδί ξεκινάει με νεολογισμούς. Δηλαδή η ομιλία του είναι μη καταληπτή και φτιάχνει δικές του λέξεις. Όσο περνάει ο καιρός η ομιλία του γίνεται πιο καταληπτή και αρχίζει να συνδέει ουσιαστικά και ρήματα ενώ χρησιμοποιεί επιρρήματα όπως πάνω, κάτω. Το λεξιλόγιο του αποτελείται από 50-100 λέξεις. Αρχίζει να αναγνωρίζει μέλη του σώματός του και μπορεί να ανταποκρίνεται σε οδηγίες π.χ. "Δείξε μου τη μύτη σου", "Δείξε μου το στόμα σου".

   2-3 ετών

 Η ομιλία του παιδιού είναι καταληπτή κατά 50 με 70%. Μπορεί να απαντάει σε απλές ερωτήσεις καθώς και να ακολουθήσει απλές εντολές. Κατονομάζει διάφορα μέλη του σώματός του και ξέρει αρκετά αντικείμενα με το όνομά τους. Χρησιμοποιεί σωστά τις αντωνυμίες και δημιουργεί φράσεις με υποκείμενο, ρήμα ,αντικείμενο. Σε αυτή την ηλικία το παιδί αρχίζει να κάνει απλές ερωτήσεις χρησιμοποιώντας το "Πού". Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά όπως και τα σύμφωνα σε αρχική θέση. Το εκφραστικό λεξιλόγιο του παιδιού αναπτύσσεται ραγδαία σε αυτή την ηλικία.

3-4 ετών

  Το αντιληπτικό  λεξιλόγιο του παιδιού, σε αυτή την ηλικία, έχει αναπτυχθεί πολύ. Καταλαβαίνει έννοιες όπως μέσα-έξω, μικρό-μεγάλο, σταματώ-ξεκινώ, πάνω-κάτω. Το λεξιλόγιό του αποτελείται από 800 με 1500 λέξεις. Η γραμματική του βελτιώνεται σημαντικά αν και παραμένουν κάποια γραμματικά λάθη. Μπορεί και εκφράζει τα συναισθήματά του  ενώ οι ερωτήσεις που κάνει περιλαμβάνουν το "Ποιος, Πού, Γιατί, Τι".

           
           4-5 ετών 

 Το παιδί στη νηπιακή ηλικία έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900 με 2000 λέξεων ή και περισσοτέρων λέξεων. Οι προτάσεις που χρησιμοποιεί είναι σωστά γραμματικά και παράγει το 90% των συμφώνων σωστά.  Μπορεί να εξιστορήσει μια ιστορία-παραμύθι που είτε έχει ακούσει ή έχει επινοήσει το ίδιος. Όταν ακούσει μια ιστορία είναι σε θέση να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία.

5-6 ετών

 Σε αυτή την ηλικία το λεξιλόγιο του παιδιού είναι πλούσιο και σύνθετο. Η παράγει σωστά όλο τα σύμφωνα και αρχίσει να αντιλαμβάνεται τις σχέσεις στο χώρο και στο χρόνο. Μπορεί να μετράει μέχρι το 30 μηχανικά και έχει αρχίσει να ξεχωρίζει τα γράμματα και να τα ονομάζει σωστά. Επιπλέον είναι σε θέση να τα γράφει.

  ©  Ράλλη Μαρία -   Λογοθεραπεύτρια

Βιβλιογραφία:

Vihman, M.M. (1993). Early phonological development. 

 Landis, K., Vander Woude, J., and Jongsma, A.E. (2004). The speech-langyage pathology treatment planner.

 www.selle.gr